Jedni ją kochają, inni nie znoszą. Dla niektórych jest nieodłącznym elementem każdego dnia, dla pozostałych - szkodliwą używką, jedno jest pewne, nikogo nie pozostawia obojętnym. Uprawiana od wieków, nadal fascynuje bogactwem aromatów i zaskakuje niebanalnymi połączeniami smakowymi. Co tak naprawdę kryję się w tych ziarenkach? Czy kawa szkodzi naszemu zdrowiu czy pomaga je chronić?

Kawa charakteryzuje się złożonym składem chemicznym, stanowi bogate źródło kwasu chlorogenowego i kawowego, uważanych za silne przeciwutleniacze. Efekt zdrowotny przeciwutleniaczy polega na neutralizacji wolnych rodników, które niszczą zdrowe komórki i tym samym wywołują różne choroby. Przeciwutleniacze mogą poprawiać mechanizmy obronne organizmu przed chorobami, takim jak nowotwory i choroby wieńcowe serca.

Ostatnio pojawiły się informacje jakoby kawa miała korzystny wpływ na serce i cały układ naczyniowy. Jakiś czas temu opublikowano doniesienia o badaniach przeprowadzonych na grupie mężczyzn, w wieku ok. 45 lat i o wpływie na ich układ sercowy kawy. Okazało się, iż kawa nie szkodzi i nie sprzyja zawałom, co więcej ma ona nawet korzystny wpływ na zdrowie.
Niektóre badania wykazały również, że kawa, dzięki zawartości garbników, może przeciwdziałać procesom powodujących próchnicę zębów. Picie kawy, nawet bezkofeinowej, wpływa na ograniczenie działania bakterii na uzębieniu.
Kawa wpływa pozytywnie na przemianę cukrów. W badaniach laboratoryjnych wykazano, że kwas chlorogenowy, odgrywający ogromną rolę w kształtowaniu się bukietu smaku i aromatu kawy, powoduje absorpcję glukozy przez wątrobę co może zapobiegać zachorowaniu na cukrzycy typu II.

Składnikiem kawy, który od lat budzi najwięcej kontrowersji jest kofeina. Nie udowodniono jednak, że ma ona wpływ na wystąpienie przewlekłego nadciśnienia tętniczego. Za to odpowiada dieta wysokotłuszczowa i zbyt mała aktywność fizyczna. Mimo to, osoby o których choroba już występuję powinny ograniczać spożycie kawy, ponieważ w stresie, przy dużym napięciu psychicznym, u niektórych osób po wypiciu kawy może podwyższyć się ciśnienie, wywołane skojarzonym "efektem kofeiny i stresu".
Kofeina ma również dobry wpływ na nasz organizm, jeśli spożywamy kawę z umiarem to może ona pomagać w koncentracji, poprawiać samopoczucie, korzystnie wpływać na trawienie, działać moczopędnie, przez co pomaga oczyszczać nerki i zapobiegać powstawaniu kamieni nerkowych.

Niektórzy zastanawiają się którą kawę lepiej i zdrowiej pić, mielona czy rozpuszczalną? Pomijając walory smakowe, a skupiając się na zdrowotnych przeanalizujemy problem.
Kawa rozpuszczalna ma te same właściwości co mielona, jednakże zawiera nieznacznie mniejszą ilość kofeiny. Teoretycznie mogłoby się więc zdawać, że jest zdrowsza, jednak w kawie mielonej część kofeiny pozostaje w fusach i się nie rozpuszcza, więc jeśli chodzi o ilość kofeiny to wychodzi na to samo. Kawa rozpuszczalna to substytut normalnej kawy, a jak powszechnie wiadomo substytuty nie są dobrą sprawą. Zdania naukowców są podzielone, jednak większa część opowiada się za kawą mieloną jako korzystniejszą dla naszego zdrowia.
Odkąd ekspresy do kawy stały się popularne w naszych domach rozgorzała dyskusja na temat walorów kawy z ekspresu ciśnieniowego. Prawdopodobnie jest to najzdrowsza z możliwości parzenia kawy, a to m.in. dlatego iż fusy pozostają oddzielone od naszej kawy i nie zaczynają wytwarzać się w naszej kawy garbniki, które działają drażniąco na nasz układ trawienny.
Warto zaznaczyć, że kawę najlepiej pić bez dodatków, większość ludzi pije kawę ze śmietanką i cukrem, co niweluje pozytywny wpływ napoju na układ naczyniowy i serce.

Podsumowując, smakosze kawy nie muszą rezygnować z przyjemności jej picia, ale powinni zachować umiar. Czym jest umiar w piciu kawy? Ustalono, że jest to ilość 4 filiżanek dziennie. Pamiętajmy, że filiżanki to nie kubki i jeśli lubimy spożywać kawę w kubkach to należy tę wartość przeliczyć. Jak wiadomo w kubku mieszczą się ok. 2 filiżanki kawy.